Bu doktora tez çalışması, 100/2000 YÖK Öncelikli Alanlar Doktora Programı kapsamında, Optik ve Fotonik Bilim alanında yapılmaktadır. Araştırma, ülkemizin hem optik hem de ilk kez kırmızı öte (IR) bölgede gözlem yapacak en büyük teleskobu olan DAG Teleskobu için yapılacak olup; hem teorik hem aygıtsal hem de yazılımsal bir çalışma olacaktır. Ülkemizde ilk defa bir koronagraf aygıtının metrik ölçümlerinin yapılması, karakterizasyonun belirlenmesi ve gözlemsel olarak simüle edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, DAG Teleskobu ile gelecekte yürütülmesi planlanan gözlem projelerinin gecelik atmosferik şartlar altında değerlendirilmesi ile gözlemsel aygıtların (DAG Teleskobu dahil) %100’e yakın bir verimlilikle kullanılması hedeflenmektedir.”
Yöntem: Bu çalışma yazılım tabanlı simülasyon geliştirilerek gerçekleştirilmiştir. DAG AO sistemin performans analizini yapacak simülasyon DAG teleskobunun optik yapısının tanımlanması, atmosfer parametrelerinin tanımlanması ve DAG AO sistem yapısının kurulmasıyla oluşturulmuştur. Simülasyona gerekli gürültü çeşitleri eklenerek gerçekçi analiz sonuçları elde etmeye uygun hale getirilmiştir. DAG AO sistem performansı farklı atmosfer koşullarında, yıldız parlaklıklarında ve gözlem dalga boylarında gerçekleştirilmiştir. Hesaplanan Strehl oran değerleriyle DAG AO sistemin farklı koşullardaki performans analizi gerçekleştirilmiştir.
Bulgular: Kaynak yıldız parlaklığı 12 kadir ve gözlem dalga boyu 1.65 mikrometre olduğunda atmosferin bozucu etkilerine göre Strehl oran %67,68 ile %81,33 değerleri arasında değişmektedir. Atmosferik görüş açısının 1,0 yay saniye ve gözlem dalga boyu 1,65 mikrometre olduğunda kaynak yıldız parlaklığına göre Strehl oran %1,35 ile %78,25 arasında değişmektedir. Atmosferik görüş açısı 1,0 yay saniye ve yıldız parlaklığı 12 kadir olduğunda gözlem dalga boyuna göre Strehl oran %49,28 ile %85,01 arasında değişmektedir.
Sonuç: Elde edilen sonuçlara göre; atmosferin bozucu etkilerinin, kaynak yıldız parlaklığının ve gözlem dalga boyunun AO sistem performansına etki ettiği sonuçların analiziyle gösterilmiştir. Atmosferin bozucu etkilerinin görece az olduğu, kaynak yıldız parlaklığının yüksek olduğu ve gözlem dalga boyunun uzadığı durumlarda AO sistem performansının daha iyi olduğu gözlemlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Doğu Anadolu Gözlemevi, adaptif optik sistem, Strehl oran, performans analizi, teleskop
Eylül 2021, 70 sayfa”